Oplossingen om de procesveiligheid en machineveiligheid van je installatie te waarborgen, zijn een cruciaal onderdeel binnen bedrijven in de industrie en infrastructuur. Ongevallen en incidenten zijn namelijk niet alleen een gevaar voor werknemers, maar brengen ook aanzienlijke gevolgen met zich mee, zoals financiële verliezen en milieu- en reputatieschade. Het is dus van groot belang dat bedrijven zich focussen op de veiligheid van hun installaties.
Het belang van veiligheid
Investeren in de veiligheid van installaties vermindert risico’s en verhoogt de kwaliteit, allemaal met als einddoel werknemers te beschermen en het bedrijf optimaal te laten functioneren. Zowel hardware- als softwarecomponenten moeten zorgvuldig worden geïmplementeerd én beheerd om de kwaliteit van een installatie te waarborgen. Veel bedrijven zijn zich echter onvoldoende bewust van het belang, met als gevolg dat ze er pas mee geconfronteerd worden wanneer de risico’s zich al voordoen. Door slimme veiligheidsoplossingen in te zetten, kunnen ze dit voorkomen en ervoor zorgen dat systemen en installaties veilig en betrouwbaar werken.
Het veilig maken van een installatie gebeurt volgens een vast patroon, beginnende met een veiligheidsstudie. Hieruit kunnen we destilleren wat de potentiële veiligheidsrisico’s zijn van de installatie. Dit gebeurt in zogeheten RIE, of HAZOP sessies. Uit de veiligheidsstudie komen aanbevelingen welke verwerkt dienen te worden in een SRS Safety requirement specification die het risico mitigeert. Binnen de dienstverlening van DWG kunnen we de resultante van een veiligheidsstudie op het gebied van hard- en software vertalen naar een maakbaar ontwerp. Hieronder de 5 instrumenten die de basis vormen voor het realiseren van veilige systemen en installaties.
1. Safeguarding Memorandum
Dit is een schriftelijk plan dat de maatregelen en procedures schetst die nodig zijn om ongecontroleerd verlies van gevaarlijke materialen in een procesinstallatie te voorkomen, te beperken of erop te reageren. Het identificeert de gevaren die aan het proces zijn verbonden, mogelijke faalscenario’s en kritieke veiligheidsmaatregelen die aanwezig moeten zijn om incidenten te voorkomen. Het biedt ook richtlijnen voor noodprocedures, evenals procedures voor onderhoud, inspectie en wijzigingsbeheer.
Het Safeguarding Memorandum is cruciaal om procesveiligheidsrisico’s te beheersen en ervoor te zorgen dat alle noodzakelijke maatregelen getroffen zijn. Het bevordert bovendien een cultuur van verbetering en zorgt ervoor dat een fabriek of faciliteit aan de relevante veiligheidsvoorschriften en -normen voldoet.
2. Hardware Safety Requirement Specification (HSRS)
De HSRS is een afgeleide van de SRS die op zijn beurt weer voortkomt uit de veiligheidsstudie. Dat behelst een gedetailleerde hardwarde-technische beschrijving van de manier waarop elke veiligheidsfunctie binnen het Safety Instrumented System (SIS), oftewel het veiligheidssysteem, functioneert.
Het bevat informatie over de functionaliteit, prestaties en ontwerpdetails van de hardware, inclusief de interfaces, componenten en materialen. Een HSRS is essentieel voor bedrijven en diens ingenieurs, omdat het inzicht geeft in de vereisten en specificaties van de hardware. Het biedt ook een referentie voor het testen, verifiëren en valideren van de hardware en dient als basis voor toekomstige aanpassingen of upgrades. Een HSRS biedt organisaties noodzakelijke informatie die ze verzekert van effectievere troubleshooting en efficiëntere samenwerking, waardoor de veiligheidsrisico’s aanzienlijk reduceren.
3. Software Safety Requirement Specification (SSRS)
De SSRS is een afgeleide van de HSRS die voortkomt uit de veiligheidsstudie. Een fundamentele dienst voor iedere organisatie. Het omvat een document dat de veiligheidseisen voor softwaresystemen beschrijft, met als doel ervoor te zorgen dat de software veilig werkt in de bedoelde omgeving. Een SSRS definieert de veiligheidskritieke functies en de gevaren die gepaard gaan met het falen ervan, en biedt richtlijnen voor het beperken van deze gevaren door middel van softwareontwerp en -implementatie, en testen.
Het bevat ook vereisten voor het verifiëren en valideren van de software om ervoor te zorgen dat deze voldoet aan de noodzakelijke veiligheidsnormen. Een SSRS is een noodzakelijk document voor softwareontwikkelaars en veiligheidsexperts, omdat het helpt ervoor te zorgen dat softwaresystemen zo worden ontworpen en geïmplementeerd dat het risico op schade voor gebruikers, het milieu en het bedrijf tot een minimum wordt beperkt.
4. Testprocedures
Ook testprocedures spelen een essentiële rol bij het handhaven van optimale veiligheid in industriële of infrastructurele installaties. Organisaties dienen daarom gedetailleerde specificaties te bezitten die beschrijven welke testen er uitgevoerd moeten worden om te beoordelen of de ontworpen installatie werkt. Hierdoor kunnen er geen misverstanden ontstaan over wat en hoe er getest moet worden.
Onderdelen als de functionele vereisten van een installatie, veiligheidseisen en onderhoudsstaat zijn in de specificaties van belang. Denk hierbij aan het testen van de noodstopfunctie, de sensoren, de elektrische veiligheid en de slijtage van onderdelen. Door grondige testprocedures en veiligheidsprotocollen te implementeren, kunnen organisaties het risico op ongevallen minimaliseren.
5. Verificatie en validatie
Tot slot zijn verificatie en validatie belangrijke aspecten voor de veiligheid van het SIS. Bij het verifiëren van het SIS moeten testen worden uitgevoerd om te controleren of elk onderdeel van het SIS werkt zoals beschreven in de testprocedures. Hierbij moet ervoor worden gezorgd dat deze testen op een gestructureerde manier worden uitgevoerd en dat de resultaten worden vastgelegd. Op deze manier kan er later worden aangetoond dat het SIS correct werkt.
Na het verifiëren van het SIS is het van belang om te valideren dat het SIS effectief is in het verminderen van de risico’s van het proces. Dit kan worden gedaan door middel van het uitvoeren van real-life testen. Op basis van de resultaten van deze testen kan vervolgens worden vastgesteld of het SIS voldoet aan de gestelde veiligheidseisen.
De juiste oplossingen voor uw organisatie
Al met al is het verbeteren van de veiligheid van een installatie een complex proces dat aandacht vereist voor zowel de hardware- als de softwarecomponenten. Het is essentieel voor organisaties om zich bewust te zijn van de veiligheidsrisico’s en oplossingen om ongevallen, milieu- en reputatieschade, en financiële gevolgen te voorkomen. Van Safeguarding Memorandum, SSRS, tot verificatie en validatie: elk onderdeel van het proces speelt een integrale rol bij het bereiken van succesvolle resultaten.
Als u meer wilt weten over hoe u de veiligheid kunt verbeteren door middel van slimme veiligheidsoplossingen, dan helpen wij u graag verder. Onze ervaren consultants kunnen uw bedrijf, ongeacht de sector of grootte, ondersteunen in optimale veiligheid. Bekijk onze website of kom meer te weten over veiligheid via onderstaande button.